همشهری-مریم باقرپور:در مجموعه فرهنگیباغ کتاب ۳۳ مجسمه و نماد جانمایی شده که یادآور برخی از شخصیت‌های کارتونی خاطره‌انگیز و چهره‌های کهن و ملی و... است.
کلاه‌قرمزی و پسرخاله
عروسکی با چشم‌های سبز و آبی که با گذشت ۴ دهه از نخستین تولیدش همچنان جذاب است. نخستین عروسک کلاه‌قرمزی را «مسعودصادقیان بروجنی» برای برنامه «سقائک و شانه به سر دانا» به کارگردانی ایرج طهماسب ساخت. سال ۱۳۷۲ مرضیه محبوب تغییراتی در عروسک داد و کلاه‌قرمزی جدید در برنامه «جغجغه و فرفره» مهمان شد. اما این پسر خوش سر و زبان با تلفظ‌های غلط و شیرینش، کاری کرد که به عضو ثابت برنامه‌های دیگر تبدیل شد.
پینوکیو، گربه نره و روباه مکار
خیلی‌ها هنوز هم وقتی دروغی می‌شنوند، دماغ دراز پینوکیو را مثال می‌زنند. پسرکی چوبی که با دست‌های نجاری به‌نام «ژپتو» در کارگاه نجاری‌اش متولد شد و دماغش با گفتن هر دروغی دراز و درازتر می‌شد. گربه نره و روباه مکار هم مدام در حال گول زدن پینوکیو بودند. «کارلو کولودی «نویسنده ایتالیایی، کتاب «ماجراهای پینوکیو» را سال ۱۸۸۳ میلادی نوشت و کارتونش سال ۱۹۷۲ در ژاپن تولید شد.
شازده کوچولو
همچنان هم در باغ کتاب به همراه گلدانش روی سیاره‌ای نشسته است. شازده کوچولو، پسرک موطلایی ساکن اخترک ب-۶۱۲، قهرمان داستان «آنتوان دوسنت اگزوپری» که داستان رویارویی یک خلبان زمینی و پسرکی از یک سیاره دیگر را روایت می‌کند. این کتاب به بیش از ۳۰۰ زبان ترجمه شده و بیش از ۱۴۵ میلیون نسخه‌اش فروش رفته است.
بزبز قندی
شنگول، منگول و حبه انگور و گرگ ناقلا هنوز هم قصه شب‌های مادران کودکان ایرانی است. این قصه در اصل با نام «بزبزقندی» شناخته شد و قصه، یکی از داستان‌های مجموعه «برادران گریم» است. دو برادر آلمانی که افسانه‌های قدیمی را گردآوری کرده و در کتابی با عنوان «قصه‌هایی برای کودکان و خانواده‌ها» چاپ کردند.
دور دنیا در ۸۰ روز
برای دهه شصتی‌ها و هفتادی‌ها هنوز شخصیت فیلاس فاگ با نماد شیر در «دور دنیا در ۸۰ روز» جذابیت دارد. او در کلوپی شرط می‌بندد که دور دنیا را تنها در ۸۰ روز سفر خواهد کرد. داستان این رمان وقتی هیجان‌انگیز می‌شود که تصور کنید در آن دوران نه جت مسافربری بوده، نه هواپیما و نه قطار پرسرعت.
سندباد و علی بابا
ماجرای سندباد همچنان هیجان دارد و پسر ماجراجو و پردل و جرات که سوار کشتی عمویش می‌شود تا سفر دریایی را تجربه کند اما در نتیجه گم شدن با شیلا پرنده سخنگو، علاءالدین و علی بابا آشنا می‌شود، «سندباد» چهره داستانی کهن ایرانی است که با قصه‌های «هزار و یک شب» و بعدتر به ادبیات اروپا و سایر ملل راه پیدا کرد.
شهید دریا قلی سورانی
مرد روی دوچرخه باغ کتاب، کسی جز «دریا قلی سورانی» نیست. او شب نهم آبان ۱۳۵۹ متوجه برنامه‌ریزی عراقی‌ها برای حمله به آبادان شد و شبانه چند کیلومتر رکاب زد تا این خبر را به نیروهای خودی برساند. بین راه دوچرخه‌اش پنچر شد و او پیاده خود را به مقرسپاه رساند و مانع نفوذ دشمنان شد. دریاقلی ۲۰ روز بعد در ۳۵ سالگی به‌دلیل اصابت خمپاره به شهادت رسید.
قصه‌های مجید
«مجید» پسر اصفهانی که همراه مادربزرگش بی‌بی زندگی می‌کند، برای بسیاری در دهه ۷۰ با کارهایش خاطره‌سازی کرده است. کتاب «قصه‌های مجید» اثر ۵ جلدی «هوشنگ مرادی کرمانی» است بر مبنای زندگی واقعی خودش که نخستین جلد آن سال ۱۳۵۳ منتشر شد.
زورو و گروهبان گارسیا
دهه ۷۰ برای نخستین بار در تلویزیون به نمایش درآمد و بعدها نمونه‌های انیمیشنی تا سینمایی را ساختند. شخصیت «زورو» سال ۱۹۱۹ میلادی توسط «جانستون مک کالی» نویسنده آمریکایی در داستان ۵ قسمتی «نفرین کاپیسترانو» خلق شد. کلمه زورو در زبان اسپانیایی به معنی روباه است. «دون دیه‌گو دلاوگا» نجیب‌زاده ساکن کالیفرنیا و طرفدار فقرا هم شخصیت مخفی زورو در این داستان است. زورو درواقع رابین هود اسپانیایی با هویت پنهان است که برای دفاع ازمردم سرزمینش در برابر ظلم فرمانده کالیفرنیا و گروهبان گارسیا می‌جنگد.
شرلوک هولمز
کارآگاه باهوش، دقیق و نکته‌سنج در کتاب «سرآرتور کانن دویل» نویسنده انگلیسی خلق شد. بعدها براساس این شخصیت ۳ رمان دیگر و ۵۰ داستان کوتاه منتشر و در ادامه دستمایه سریال‌ها و فیلم‌های مشهور قرار گرفت. جالب اینکه کتاب «مطالعه‌ای بر اسکارلت» نخستین بار در سال ۱۲۸۳ شمسی در ایران توسط «عبدالحسین میرزا» از نسخه عربی ترجمه و به‌نام «پلیس لندن» به چاپ رسید.
رابین هود
تیراندازی زبردست که به جنگل شروود پناه برد و با همدستانش دارایی‌های ثروتمندان را می‌دزدید و بین تهیدستان تقسیم می‌کرد، کسی جز رابین هود نبود. رابین هود شخصیت داستانی فرهنگ فولکلور انگلیس، نماد عدالت‌خواهی و ظلم ستیزی است که فیلم‌ها، کتاب‌ها و انیمیشن‌های زیادی در باره‌اش ساخته شده است.
بینوایان
«مگه من کوزتم.» این جمله بسیاری ازافراد به‌ویژه بچه‌ها بعد از نمایش سریال بینوایان بود. شخصیتی که نمادش به همراه «ژان والژان» در باغ کتاب خاطره‌ساز است. کتاب «بینوایان» نوشته ویکتورهوگو، برای نخستین‌بار سال ۱۸۶۲ میلادی منتشر شد. سوژه این رمان از قرن نوزدهم تبدیل به فیلم‌ها، نمایش‌ها و انیمیشن‌های زیادی شد. بینوایان داستان مردی سابقه‌دار به‌نام «ژان والژان» را روایت می‌کند که سراغ کوزت می‌رود تا او را از دست خانواده تناردیه نجات دهد.
جک و لوبیا سحرآمیز
مجسمه پسری با مرغ طلا در دست، نماد داستان خاطره‌انگیز «جک و لوبیای سحرآمیز» است. «جک» پسر فقیر که تنها دارایی زندگی خود و مادرش را در ازای چند لوبیای سحرآمیز می‌فروشد و با کلی ماجرا به یک مرغ تخم طلا و ساز سحرآمیز می‌رسد. این داستان از یک افسانه قدیمی انگلیسی ریشه گرفته و «بنیامین تبارت» در سال ۱۸۰۷ میلادی قدیمی‌ترین نسخه را نوشته و «جوزف جیکوبز» سال۱۸۹۰ میلادی آن را بازنویسی کرده است.
چوپان دروغگو
چوپان و گوسفندهایش، ماجرای قصه چوپان دروغگویی است که سال‌ها در کتاب فارسی سال دوم بود و حالا نمادهایش در گوشه و کنار باغ کتاب دیده می‌شود. چوپانی که هر بار به دروغ فریاد می‌زند، گرگ و در مقابل کمک مردم می‌خندد. تا اینکه یک روز واقعاً گرگ به گله می‌زند اما کمکی ندارد. چوپان دروغگو، یکی از حکایت‌های «ازوپ» قصه گوی اسلاو تبار یونانی قرن ۵ و ۶ قبل از میلاد مسیح است. این حکایت قرن ۱۵ میلادی در سراسر اروپا و بعد از آن در بقیه دنیا رواج پیدا کرد؛ به همین‌خاطر یک اسم مشخص برای آن وجود ندارد و در زبان‌های مختلف با نام‌های مختلف نقل می‌شود.
بابا لنگ‌دراز
مجسمه دختری با کلی کتاب در دست، کسی جز «جودی ابوت» نیست. دختری که با کمک یک خیر ناشناس و ثروتمند از پرورشگاه بیرون می‌آید و برای ادامه تحصیل به یک مدرسه شبانه‌روزی فرستاده می‌شود. جودی در ازای این لطف، منظم برای قیم خود نامه می‌نویسد و نامش را «بابا لنگ‌دراز» می‌گذارد. کارتون معروف «بابا لنگ‌دراز من» سال ۱۹۹۰ میلادی براساس رمان «بابالنگ دراز» نوشته «جین وبستر» آمریکایی، در ژاپن ساخته شد.
زوتوپیا
خرگوشی که همراه یک روباه به‌دنبال پیدا کردن حیوانات شکارچی هستند، ماجرای انیمیشن «زوتوپیا» است. «زوتوپیا» از ترکیب ۲ کلمه باغ‌وحش و آرمانشهر تشکیل شده است و داستانش در یک شهر رؤیایی اتفاق می‌افتد. در این شهر تمام حیوانات به خوبی و آرامش در کنار هم زندگی می‌کنند. انیمیشن زوتوپیا سال ۲۰۱۷ جایزه اسکار بهترین انیمیشن را گرفت.
شاهزاده روم
بانویی با لباس بنفش و شال آبی، نمادی از فرزند امپراتور شرقی به‌نام ملیکاست که به سرزمین‌های اسلامی سفر و با یکی از نوادگان پیامبر اسلام ازدواج می‌کند. ازدواجی که ثمره‌اش تولد فرزندی است که جهان را پر از عدل و داد خواهد کرد. این مجسمه از انیمیشن ایرانی «شاهزاده روم» به نویسندگی و کارگردانی هادی محمدیان ساخته شده و سومین فیلم پرفروش در سال ۱۳۹۴ بود.
نظر شما